Goed trainen kun je leren!

Het is al jaren een van Bob Bailey's lijfspreuken: training is a mechanical skill. Een techniek of een handigheid dus, en niet, zoals sommigen menen, iets dat je wel of niet "hebt" (al speelt aanleg misschien wel een rol).

Net als bij breien, autorijden, dansen of sporten als tennis of voetbal, door te oefenen word je er vanzelf beter in. En ook (honden)trainingstechniek kun je dus leren! Maar het is wel handig om te weten wat er dan zo belangrijk is bij training, waar je op moet letten. Dr. Sophia Yin heeft er een uitstekend blog aan gewijd, compleet met een aantal verhelderende video's. De basisonderdelen die ze in haar artikel onderscheidt, zijn:

1. Snelheid van voertje geven
2. Houding bij voertje geven
3. Regelmaat bij voertje geven
4. Zelf oefenen, zonder hond

Snelheid van voertje geven

Als je een hond een voertje traag geeft, heeft dat een aantal effecten:

• De hond komt alvast omhoog om het voertje te pakken, zodat hij gaat opspringen.
• De hond raakt verveeld met het trainingsproces, het duurt hem allemaal te lang. Het is een uitnodiging voor hem om meer op de omgeving te letten, en dus afgeleid te raken.
• Je bent niet op tijd met het feitelijke belonen van je hond, zodat het langer duurt voor je hond kan begrijpen waarvoor hij beloond wordt. Je hond zal daardoor veel trager leren.

In haar video gebruikt Sophia haar eigen goed getrainde hondje. Het effect is binnen de duur van de video niet heel overduidelijk, maar je ziet meestal al wel een begin van deze effecten. Ook een goed getrainde hond is gevoelig voor de nadelen van traag belonen.

Het is dus belangrijk om het voertje zo snel mogelijk aan de hond te geven op het moment dat hij doet wat jij wilt.

Houding bij het voertje geven

Bij het geven van voertjes is het belangrijk dat voor de hond duidelijk is waarvoor hij beloond wordt, en waar de beloning vandaan komt. Extra beweging van de handen vormen een afleiding. Het is de hond niet duidelijk wat hij moet doen. En het moment van belonen is voor de hond minder duidelijk, zodat hij niet zo goed weet welke actie van hem nu die beloning heeft opgeleverd. Kortom: rustige handen op een plek waar ze geen afleiding vormen voor de hond.

Ook de houding van het lichaam is belangrijk, en de manier van omlaag komen om het voertje te geven. Op de ene manier kan het menselijk lichaam sneller omlaag gaan dan op de andere. Zeker bij kleinere hondjes het overdenken waard!

Sophia laat een aantal manieren van voertjes geven zien, waarbij de eerste de voorkeur heeft. Rechtop staan, beide handen midden op de buik bij een kleinere hond, midden op de borst bij een grotere. Bij het geven van het voertje door de knieën zakken terwijl je voer-hand recht omlaag gaat. Liefst volgt je voer-hand het traject tussen jouw gezicht en de bek van de hond, zodat hij je automatisch aankijkt tijdens het geven van het voertje. De andere hand blijft op dezelfde plek, midden op de buik of borst.

Een aantal alternatieven passeren de revue:

Voorover buigen

Als je voorover buigt, ben je minder snel met het voeren. Ook kan de hond gaan ophuppen om zo eerder bij je voerhand te zijn. 

Wat ik in het artikel gemist heb, is dat je dan ook over je hond heen hangt. Sommige honden vinden dit minder aangenaam en kunnen achteruit of opzij gaan uit vermijding. Als je je hond ook nog eens voert terwijl ze verder van je weg zijn, leer je ze bijvoorbeeld om ver voor je te gaan zitten!

Handen laag houden

Als je de handen laag houdt, is het voor de hond veel minder duidelijk wanneer hij nu beloond gaat worden, omdat de beloningsbeweging minder overduidelijk is. Ook als je alleen de niet-voerhand laag houdt en de andere hand wel op de buik of borst, werkt het niet optimaal: deze hand vormt dan een afleiding voor de hond. Zit daar misschien ook een voertje in? Moet ik die ook in de gaten houden? De boodschap komt niet duidelijk over. En als je boodschap niet duidelijk is, duurt het langer voor de hond het begrijpt en kan leren.

Vanaf de zijkant voeren

Het gevaar is al snel aanwezig als je je handen laag houdt: dan heb je de neiging om de handen langs je zij te laten vallen. Dan ga je de beloning ook al gauw vanaf de zijkant aangeven. De hond zal dan naar die kant gaan kijken, dus scheef gaan zitten. En je beloont de hond voor wegkijken, want dat is wat hij noodgedwongen doet op het moment dat hij het voertje aanneemt, terwijl dat het hoogtepunt van het beloningstraject is.

Riem strak houden

Sommige mensen hebben de neiging de riem continu strak te houden, ook tijdens het voeren van de hond. Behalve dat de boodschap minder duidelijk is omdat er weer een signaal bij komt, staat de lijn continu strak tijdens het hele beloningstraject. De hond leert daardoor dat een strakke lijn hoort. Hoe moet hij dan ooit leren om aan een slappe riem te lopen?

Regelmaat van het voertje geven

Wat is makkelijker als je moet doen wat iemand je vraagt: een vast ritme volgen in zijn aanwijzigingen, of onregelmatig gegeven aanwijzingen? Wanneer zul je zelf eerder afgeleid raken? Bij een vast ritme heb je de klus al snel onder de knie en denk je niet meer op te hoeven letten. Hetzelfde geldt voor je hond. Kijk uit dat je training niet uit een vast ritme bestaat. De hond zal eerder afgeleid raken. Omdat hij er niet meer bij na hoeft te denken, zal de hond ook niet meer bewust met de oefening bezig zijn en minder snel leren. Onregelmatig de oefening vragen en belonen vraagt meer aandacht, de hond moet blijven nadenken en zal SNELLER leren.

Zelf oefenen, zonder hond

Met een minder goeie techniek duurt het langer voor de hond je begrijpt en zal hij sneller gefrustreerd en afgeleid raken. Als je met je hond bezig bent, is het vaak ook erg moeilijk om je te concentreren op wat je zelf doet.

Het is daarom erg aan te raden om nieuwe technische vaardigheden zonder je hond te oefenen. De video geeft een aantal tips en mogelijkheden. Een goeie aanwijzing die ik zelf uit de video heb gehaald, is om een oefentafel te gebruiken die zo hoog is als je hond!

Ideaal is het om jezelf op video op te nemen, dan kun je kijken waar je verbeterpunten liggen. Hoe dan ook een aanrader, ook als je mèt je hond traint!

Deze handelingen vormen een basis voor je trainingstechniek. Of je nu de clicker erbij gebruikt voor meer precisie in het aangeven van de correcte uitvoering of dat je voertjes direct geeft, het maakt niet uit. Een goeie trainingstechniek zorgt ervoor dat je duidelijker bent voor je hond, waardoor hij je makkelijker begrijpt en sneller leert. 

Dr. Sophia Yin's volledige artikel kun je hier lezen: Dog Training is a Technical Skill: Treat Delivery Speed